Τι είναι η κολπική μαρμαρυγή;
Η κολπική μαρμαρυγή αποτελεί συχνή αρρυθμία, που προσβάλλει κυρίως μεγαλύτερες ηλικίες (σε άτομα άνω των 80 ετών το ποσοστό υπερβαίνει το 10%).
Επιβεβαιώνεται με ηλεκτροκαρδιογράφημα ή μέσω Holter ρυθμού 24ώρου και το χαρακτηριστικό της είναι ότι ο ρυθμός της καρδιάς είναι πλήρως αποδιοργανωμένος. Συνήθως εκδηλώνεται σαν ταχύς ρυθμός (αυξημένοι παλμοί), που αισθάνεται ο ασθενής ως ‘φτερούγισμα’ και συνοδεύεται από δύσπνοια, βήχα ή μειωμένη ικανότητα για δραστηριότητα και εύκολη κόπωση. Αυτά τα συμπτώματα συναντώνται στην παροξυσμική κολπική μαρμαρυγή, δηλαδή σε ανθρώπους που, ενώ έχουν φυσιολογικό ρυθμό, εκτάκτως, για αδιευκρίνιστο κάποιες φορές λόγο, επέρχεται η αρρυθμία. Στην περίπτωση αυτή, θα πρέπει ο ασθενής να απευθυνθεί σε ιατρό ή και σε νοσοκομείο, για την ανάταξη της αρρυθμίας και την έναρξη σωστής φαρμακευτικής αγωγής. Ασφαλώς, υπάρχουν ασθενείς που έχουν κολπική μαρμαρυγή μόνιμα και, σε αυτήν την περίπτωση, τα κατάλληλα φάρμακα βοηθούν να είναι χαμηλές οι σφύξεις / παλμοί, ώστε να μην υπάρχουν συμπτώματα.
Κάποιες φορές, η κολπική μαρμαρυγή εμφανίζεται χωρίς αυξημένους παλμούς και δεν γίνεται αντιληπτή από τον άνθρωπο. Σε αυτήν την περίπτωση, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος εγκεφαλικών επεισοδίων. Δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις στις οποίες πρώτα διαγιγνώσκεται εγκεφαλικό επεισόδιο και μετά η κολπική μαρμαρυγή. Γι’ αυτόν τον λόγο πρέπει όλοι άνω των 60 ετών να υποβάλλονται ετησίως σε ηλεκτροκαρδιογράφημα και ασθενείς με υποκείμενα νοσήματα που προδιαθέτουν σε κολπική μαρμαρυγή, να υποβάλλονται τακτικά σε Holter ρυθμού 24ώρου, σύμφωνα πάντα με τον θεράποντα ιατρό.
Η αρρυθμία λοιπόν αυτή είναι συχνή και δύο είναι οι θεραπευτικοί στόχοι:
- Η σωστή ρύθμιση των παλμών με φάρμακευτική αγωγή (όταν χρειάζεται).
- Η λήψη αντιπηκτικής αγωγής, καθώς η αρρυθμία αυτή οδηγεί στη δημιουργία θρόμβων, με κίνδυνο αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή άλλου θρομβοεμβολικού επεισοδίου.
Ποιές είναι οι αιτίες της κολπικής μαρμαρυγής;
Συχνότερες αιτίες:
Μεγάλη ηλικία, αρτηριακή υπέρταση, στεφανιαία νόσος, μετά από καρδιοχειρουργική επέμβαση, χρόνια πνευμονοπάθεια, καρδιακή ανεπάρκεια, βαλβιδοπάθειες, μυοκαρδιοπάθεια, συγγενείς καρδιοπάθειες.
Λιγότερο συχνές αιτίες:
Υπερθυρεοειδισμός, περικαρδίτιδα, μυοκαρδίτιδα, κατανάλωση οινοπνευματωδών ποτών, καφέ, μεγάλα γεύματα καθώς και σοβαρές μεταβολικές διαταραχές ή λοιμώξεις.
Τέλος σε ένα ποσοστό τουλάχιστον 10% δεν βρίσκεται αιτία εμφάνισης της αρρυθμίας.
Πώς μπορεί να αντιμετωπιστεί η κολπική μαρμαρυγή (καρδιοανάταξη);
Ο όρος καρδιακή ανάταξη χρησιμοποιείται για κάθε θεραπεία (φαρμακευτική ή όχι) που εφαρμόζεται προκειμένου να τερματισθεί μια παθολογική ταχυκαρδία και να επανέλθει ο φυσιολογικός ρυθμός της καρδιάς. Η καρδιακή ανάταξη μπορεί να γίνει είτε φαρμακευτικά, είτε με χορήγηση ηλεκτρικού ρεύματος (απινίδωση). Η φαρμακευτική ανάταξη γίνεται, συνήθως, μετά από εισαγωγή του ασθενή σε νοσοκομείο και χορήγηση φαρμάκων από του στόματος ή ενδοφλεβίως. Η ηλεκτρική ανάταξη γίνεται είτε σε επείγουσα βάση για ανάταξη απειλητικών για τη ζωή ταχυκαρδιών, οι οποίες προκαλούν απώλεια συνείδησης του ασθενή, είτε προγραμματισμένα για ανάταξη, κυρίως, επεισοδίων κολπικής μαρμαρυγής. Οι προγραμματισμένες ηλεκτρικές ανατάξεις γίνονται σε νοσοκομείο από εξειδικευμένο ιατρό, συνήθως στην μονάδα εντατικής θεραπείας ή την αίθουσα ανάνηψης, παρουσία καρδιολόγου, νοσηλεύτριας και ενδεχομένως αναισθησιολόγου. Η χορήγηση ρεύματος γίνεται συνήθως με δύο ειδικά αυτοκόλλητα, τα οποία προσκολλώνται σε συγκεκριμένες θέσεις στον θώρακα του ασθενή. Τα αυτοκόλλητα συνδέονται μέσω καλωδίων με ένα εξωτερικό απινιδωτή, από τον οποίο γίνεται η ελεγχόμενη χορήγηση ηλεκτρικού ρεύματος, προκαθορισμένης ενέργειας (απινίδωση).
Η απινίδωση γίνεται μετά από νάρκωση του ασθενή με ενδοφλέβια χορήγηση αναισθητικού φαρμάκου. Δεν απαιτείται γενική αναισθησία του ασθενή. Ο ασθενής ξυπνά μετά από μερικά λεπτά και εξέρχεται από το νοσοκομείο εντός της ίδιας μέρας.
Η ηλεκτρική ανάταξη εξασφαλίζει τον τερματισμό παθολογικών ταχυκαρδιών σε φυσιολογικό φλεβοκομβικό ρυθμό σε μεγάλο ποσοστό, ποσοστό το οποίο εξαρτάται από τα υποκείμενα νοσήματα του κάθε ασθενή. Δεν θεραπεύει την κολπική μαρμαρυγή, ούτε προλαμβάνει νέο επεισόδιο, απλά την διακόπτει κατά τη στιγμή της ανάταξης και ο ρυθμός της καρδιάς γίνεται πλέον φυσιολογικός. Το χρονικό διάστημα για το οποίο δεν θα ξαναπαρουσιάσει ο ασθενής κολπική μαρμαρυγή είναι άγνωστο. Οι ασθενείς που υποβάλλονται σε ηλεκτρική ανάταξη θα πρέπει να είναι νηστικοί για τουλάχιστον έξι ώρες πριν από την ανάταξη και θα πρέπει να αποφύγουν την οδήγηση για διάστημα 24 ωρών μετά την ανάταξη, λόγω φαρμάκων αναισθησίας που χορηγούνται.
Υπάρχουν άλλοι μέθοδοι αντιμετώπισης της κολπικής μαρμαρυγής;
Ναι, μέσω της κατάλυσης κολπικής μαρμαρυγής με καθετήρα (ABLATION). Σε περίπτωση που δεν πετυχαίνουμε καλή ρύθμιση της καρδιακής συχνότητας με την φαρμακευτική αγωγή ή σε περίπτωση συχνών παροξυσμών της αρρυθμίας και πάντα μετά από εκτίμηση του ειδικού αρρυθμιολόγου, υπάρχει η δυνατότητα κατάλυσης / καυτηρίασης των σημείων στην καρδιά, που προκαλούν την αρρυθμία.
